III Rzesza Niemiecka (niem. Das Dritte Reich) – nieoficjalna nazwa państwa niemieckiego pod rządami NSDAP w latach 1933–1945. Oficjalnie państwo nosiło nazwę Rzesza Niemiecka (Deutsches Reich), od 1938 (po Anschlussie Austrii) używano także nazwy Rzesza Wielkoniemiecka (Großdeutsches Reich).





aństwo Niemcy przyjmowało termin Rzesza w poprzednich wiekach swojego istnienia. Jako I Rzesza istniało Święte Cesarstwo Rzymskie (niem. Heiliges Römisches Reich) w latach 962-1806, zaś następnie jako II Rzesza istniało Cesarstwo Niemieckie (niem. Deutsches Kaiserreich) w latach 1871–1918. Po I wojnie światowej została powołana do życia Republika Weimarska (1918–1933). Niemieckie słowo „Reich” oznacza w zasadzie „imperium”, jest używane także w stosunku do innych dużych monarchii jak Cesarstwo Rzymskie czy Japonia. Pojęcie „Republika Weimarska” jest terminem historycznym, a nie urzędową nazwą państwa. Urzędowa nazwa niemieckiego państwa w latach 1919–1945 brzmiała „Deutsches Reich” (pol. „Rzesza Niemiecka”). Ustrój Niemiec w czasie dyktatury Hitlera oficjalnie nazywano „republiką o ustroju wodzowskim”, ponieważ parlament (Reichstag) formalnie istniał.
Formalnie państwo niemieckie przyjęło nazwę III Rzeszy 15 marca 1933 (proklamacja w Poczdamie), niemniej nazwy tej używa się często do określenia Niemiec od objęcia przez Adolfa Hitlera funkcji kanclerza (30 stycznia 1933 – tzw. Machtergreifung) do podpisania kapitulacji III Rzeszy (8 maja 1945). Po raz pierwszy nazwa ta pojawiła się w 1923 roku w książce Arthura Moellera van den Brucka pod takim samym tytułem. Wyrażała ona ideę obalenia republiki weimarskiej oraz wskrzeszenia zjednoczonej monarchii niemieckiej (I Rzeszą było Święte Cesarstwo Rzymskie, a II Rzeszą – Cesarstwo Niemieckie istniejące w latach 1871–1918). Później, obszar Niemiec i przyłączone tereny austriackie, od marca 1938 nazywano mianem Rzesza Wielkoniemiecka (Großdeutsches Reich) bądź Wielkie Niemcy. Termin III Rzesza, a także Tysiącletnia Rzesza był szeroko wykorzystywany przez propagandę narodowosocjalistyczną.

Kancelaria Rzeszy :

*Adolf Hitler – Wódz i Kanclerz Rzeszy (Der Führer und Reichskanzler)
*Rudolf Heß – Zastępca Führera
*Otto Meissner – Sekretarz Stanu i szef Kancelarii Prezydenckiej Rzeszy
*Hans Lammers – Szef Kancelarii Rzeszy

Rząd III Rzeszy :

*Konstantin von Neurath / Joachim von Ribbentrop – Minister Spraw Zagranicznych Rzeszy
*Hjalmar Schacht – Prezydent Reichbanku i Minister Ekonomii Rzeszy
*Erich Raeder – Naczelny Dowódca Marynarki
*Lutz Schwerin von Krosigk – Minister Finansów Rzeszy
*Walter Funk – Szef prasy Rzeszy
*Franz Seldte – Minister Pracy Rzeszy
*Franz Gürtner – Minister Sprawiedliwości Rzeszy
*Werner von Blomberg – Minister Wojny Rzeszy
*Wilhelm Ohnesorge – Minister Poczty Rzeszy
*Julius Dorpmüller – Minister Komunikacji Rzeszy
*Hermann Göring – Minister-Prezydent Prus i Minister Lotnictwa
*Joseph Goebbels – Minister Propagandy Rzeszy
*Richard Walther Darré – Minister Rolnictwa Rzeszy
*Bernhard Rust – Minister Rzeszy do spraw Nauki i Szkolnictwa
*Hans Kerrl – Minister Rzeszy do spraw Wyznań
*Robert Ley – Szef koordynacji międzyokręgowej Rzeszy
*Werner von Fritsch – Naczelny Wódz Armii Niemieckiej
*Albert Speer – Minister Uzbrojenia i Amunicji
*Heinrich Himmler – Minister Spraw Wewnętrznych